De manier waarop we met baby’s omgaan, is in 35 jaar sterk veranderd. Daar zijn verschillende legitieme redenen voor maar het heeft helaas ook veel nadelige gevolgen voor de ontwikkeling van onze baby’s.Wetenschappelijk onderzoek is er, voor zover ik weet, niet naar gedaan maar mijn eigen observaties en ervaringen als kinderfysiotherapeut, moeder en manager van kinderdagverblijven tonen een duidelijk verhaal.
1975
Pasgeboren baby’s worden in wisselligging te slapen gelegd. Naast de wieg hangt bij ons thuis een lijstje waarop we aangeven of onze dochter op haar linkerzij, haar rug, buik of rechterzij te slapen wordt gelegd. Als baby’s wakker zijn, liggen ze in de box of op een kleed op de grond. Ze worden vaak op hun buik gelegd. Ook in de kinderwagen. Daar krijgen ze een sterke rug van. Wij hebben volgens de arts van het consultatiebureau een “lekkere pittige meid” omdat zij al zo goed haar hoofd op kan tillen in buikligging.
Wipstoeltjes zijn al te koop maar iedereen weet dat het heel slecht is voor de rug van de baby. We leggen onze dochter er niet langer dan een kwartiertje per dag in.
Vaders werken buiten de deur, bijna alle moeders zijn thuis om voor de kinderen te zorgen.
Alle tijd dus om de drie R’s in praktijk te brengen.
Achter de kinderwagen ontdek ik het fenomeen wandelen.
1984
Het autobabystoeltje (Maxi Cosi) wordt in Nederland op de markt gebracht. Dit is, nog altijd, de veiligste manier om je kind in de auto mee te nemen.
1993
De actie “Veilig slapen” gaat van start. Ouders krijgen het advies hun kind op de rug te slapen te leggen ter voorkoming van wiegendood. Het aantal kinderen dat overlijdt aan wiegendood daalt drastisch in de jaren die volgen.
1995 …
Steeds vaker krijgen we op de afdeling kinderfysiotherapie in ons ziekenhuis baby’s te behandelen met een asymmetrische houding en een afgeplatte schedel. Bij navraag blijkt dat ouders bang zijn geworden om hun kind op de buik te leggen. Oók als de baby wakker is. Liever leggen de ouders hun kind in een stoeltje zodat ze de baby overal mee naar toe kunnen nemen en het kind veilig is.
Werkende vrouwen
Vrouwen bestormen, aangemoedigd door de overheid, de arbeidsmarkt.
Kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en gastouderorganisaties groeien explosief.
Ouders werken nu vaak beiden buiten de deur. De drie R’s zijn uit de mode.
Mobiliteit
De welvaart stijgt. Ouders worden mobieler.
Ouders hebben nog steeds behoefte aan een veilige en rustige plek voor hun baby. Het autobabystoeltje is een oplossing. Het kan, dankzij het hengsel, in en uit de auto genomen worden en zo nodig op een rijdend onderstel worden gezet.
Er komt een constructie om het autobabystoeltje achterop de fiets te kunnen plaatsen.
De bakfiets doet zijn intrede met genoeg ruimte voor het autobabystoeltje.
Als vader of moeder wil hardlopen kan de baby mee in de speciaal ontworpen wandelwagen.
Kortom, de baby gaat overal mee naar toe, is veilig en doet naar behoefte zijn slaapjes.
Slapen in een stoeltje
Een pasgeboren baby ligt in foetushouding. In die houding slaap je het liefst op je zij of op je buik. Dat ligt stabiel. De baby moet echter op de rug slapen en zwabbert in die houding alle kanten op. De pasgeborene moet immers nog léren op zijn rug te liggen. Het autobabystoeltje biedt een oplossing. Het stoeltje is in kuipvorm waardoor de baby omsloten wordt in zijn foetushouding en daardoor stabieler ligt. Maar het stoeltje staat schuin en onder invloed van de zwaartekracht wordt het hoofd en de wervelkolom naar opzij gedrukt. Om dat te voorkomen wordt een kussentje, in de vorm van een halve maan, rond het hoofd van de baby gelegd.
2009……..tot nu
Als baby’s wakker zijn, mogen ze “er gezellig bij zitten”.
Hun fles of fruithapje krijgen ze terwijl ze in een wipstoeltje zitten.
Na de voeding moeten ze een poosje uitbuiken in de wipstoel.
Op een kleedje op de grond liggen spelen, wordt armoedig gevonden, of gevaarlijk of tochtig.
Een baby op zijn buik laten liggen? Veel ouders vinden dat een zielig gezicht. Of ouders zeggen: “Dat wil hij niet”.
Mijn Conclusie
Het gebrek aan buikligging en het vaak en langdurig liggen in (auto)babystoeltjes heeft ervoor gezorgd dat veel baby’s te weinig ruimte krijgen om te bewegen waardoor ze te weinig bewegingservaring opdoen om een symmetrische houding te ontwikkelen en een evenwichtige motorische ontwikkeling door te maken. Dit heeft er toe geleid dat steeds meer kinderen een vertraagde of verstoorde motorische ontwikkeling vertonen en weinig plezier in bewegen hebben. Tevens ben ik er van overtuigd dat het gebrek aan buikligging en het vaak en langdurig liggen in (auto)babystoeltjes er de oorzaak van is dat een groot- en nog steeds groeiend aantal baby’s- niet alleen een voorkeurshouding ontwikkelt, maar ook een afgeplatte schedel en/of asymmetrische houding. Het wachten is op een babyhelm als kraamcadeautje.
“Een autobabystoeltje is een transportmiddel, geen parkeerplaats”
Mijn advies
– Leg baby’s altijd plat neer.
– Wen baby’s- als ze wakker zijn en vanaf de eerste dag- aan buikligging.
– Gebruik het autostoeltje als transportmiddel, niet als parkeerplaats.
– Laat een baby niet zitten zolang hij niet uit zichzelf kan gáán zitten.
– Geef een baby de tijd en de ruimte om te bewegen en zo zichzelf en de wereld te ontdekken.