Hoe ontstaat een voorkeurshouding en kan ik voorkómen dat mijn baby een voorkeurshouding ontwikkelt?
Er zijn een aantal oorzaken waardoor een baby een voorkeurshouding kan ontwikkelen. Eén ervan is een verkorte spier in de hals waardoor het hoofd scheef getrokken wordt en de baby steeds één kant opkijkt.
Er zijn nog andere medische oorzaken te noemen maar laten wij uitgaan van een gezonde baby.
Een gezonde baby die, doorgaans in de eerste maanden, een voorkeurs houding dreigt te ontwikkelen in combinatie met scheefgroei of afplatting van de schedel.
De oorzaak van scheefgroei van de schedel is overmatige eenzijdige belasting.
Gebleken is dat hoe meer een baby zijn hoofd beweegt, des te kleiner de kans op scheefgroei is.
Wij moeten er dus in ieder geval voor zorgen dat de pasgeboren baby de kans krijgt om zijn hoofd te bewegen. Hoe? Door ‘m plat neer te leggen zodat hij volop kan bewegen. Leg hem niet in een wipstoeltje of in een autostoeltje want daarin kan hij zich niet voldoende bewegen.
Stoeltjes werken belemmerend.
In een wipstoeltje of autostoeltje staat de rugleuning zodanig dat de baby een beetje rechtop zit.
Een pasgeboren baby is nog niet sterk genoeg om zijn hoofd in het midden te houden. Het hoofd zakt daarom opzij. Als hij in een stoeltje zit wordt dit nog verterkt omdat het stoeltje schuin omhoog staat. De baby is nog niet sterk en behendig genoeg om zijn hoofd, tegen de zwaartekracht in, te corrigeren of van links naar rechts te bewegen. Hij ligt dus steeds in dezelfde houding. Nu ontstaat er eenzijdige belasting op zijn schedel.
Vaak wordt de stand van het hoofd dan gecorrigeerd door er een hoefijzervormig kussentje omheen te leggen. Het hoofd ligt nu misschien wel in het midden maar kan nog steeds niet bewegen. Ook in deze situatie ontstaat dus eenzijdige belasting.
Het duurt ongeveer 4 maanden voordat een baby de bewegingen van zijn hoofd onder controle heeft.
Een pasgeboren baby komt in foetushouding, gebogen, ter wereld. De bewegingen die hij maakt zijn voornamelijk onwillekeurig, hij heeft er nog weinig controle over. Daarom houden we de eerste weken onze hand onder het hoofdje van de baby als we hem optillen.
In de eerste 4 maanden van zijn leven leert hij zich strekken en weet hij zijn hoofd steeds beter in balans te houden. Dat oefent hij door veel te bewegen. Dat kan in de box, de kinderwagen en in zijn bed. Dat kan niet als hij vastgegespt ligt in een (auto)stoeltje.
Daarom lijkt het mij zinvol een pasgeboren baby de eerste 4 maanden niet in een stoeltje te leggen. Zo verklein je de kans op het ontstaan van een voorkeurshouding en scheefgroei van de schedel.
Uitzondering wordt gemaakt voor een kort ritje in de auto.
Baby-autostoeltjes (Maxi Cosi, Mutsi, Romer ed) zijn zo ontwikkeld dat de rugleuning in een hoek van 45 graden staat ten opzichte van de zitting. Dit blijkt de veiligste manier om een baby in de auto te vervoeren.
Het verdient aanbeveling de baby na de autorit weer plat neer te leggen zodat hij weer volop kan bewegen.
Tips
- Geadviseerd wordt baby’s op hun rug te laten slapen ter voorkoming van wiegendood.
- Om de baby ook in andere houdingen bewegingservaring op te laten doen, leg je de baby als hij wakker is, ook op zijn zij (afwisselend linker en rechter zij) en op zijn buik.
- Leg je baby, als hij wakker is, op zijn zij met zijn rug tegen de spijlen van de box als hij nog niet zelf op zijn zij kan blijven liggen of leg een opgerolde handdoek in zijn rug.
- Voor de allerkleinsten is het fijn om op hun buikje op jouw borst te liggen.
- Liggend op zijn buik zal de baby zijn hoofd op willen tillen. Dat is goed, daar krijgt hij sterke nek- en rugspieren van.
- Door regelmatig andere houdingen aan te bieden maak je de kans op overmatige eenzijdige belasting kleiner.
- Draag en voed je baby afwisselend op je linker- en rechter arm en leg hem afwisselend over je rechter- en je linker schouder voor een boertje.
- Ook bij het verschonen kun je variëren. Door de baby middenvoor te leggen, dus met de voetjes naar je toe, zal hij zijn hoofdje in het midden proberen te houden om oogcontact met jou te maken.
- Door een aankleedkussen in de box te leggen voelen de allerkleinsten zich wat meer omsloten.
- Leg je baby op een stevige onderlaag. Zo voelt hij zijn eigen lijf veel beter dan op een superzachte onderlaag
Het filmpje Preventing Flat Head Syndrome laat je bovenstaand verhaal prachtig zien.